Natuurgebied in de kijker: Doode Bemde
Wandelen kunnen we bijna overal, maar voor velen onder ons is de natuur wellicht dé plek bij uitstek voor een deugddoende dagtocht of meerdaags avontuur. Daarom zetten we bij wandel.be regelmatig een natuurgebied in de kijker. We bespreken telkens het gebied en uiteraard geven we ook een paar leuke wandeltips mee. Deze keer nemen we je mee naar de Doode Bemde, een Vlaams-Brabants natuurgebied dat – ondanks z’n naam – bulkt van het leven.
Tekst: wandel.be – Foto’s: : ©VISIT Vlaams-Brabant/Lander Loeckx (dronebeeld: ©VISIT Vlaams-Brabant/Bart Heirweg
Natuurgebied ‘Doode Bemde’ is een bijna 300 ha groot natuurreservaat ten zuiden van Leuven, pal in de Dijlevallei. Het reservaat bevindt zich aan weerszijden van de rivier Dijle en ligt op grondgebieden Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert, Neerijse (Huldenberg) en Korbeek-Dijle (Bertem). In natuurgebied ‘Doode Bemde’ volgt de Dijle nog de oorspronkelijke meanders en kan de rivier zo ook nog eens geregeld buiten haar oevers treden. Zo fungeert het gebied namelijk als een waterbuffer voor het nabijgelegen Leuven. De Doode Bemde is een prachtige mozaïek van akkers, populieraanplantingen en broekbosjes, wei- en hooilanden, vijvers, grachten,… Het gebied wordt vandaag de dag beheerd door vzw Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud (VHM).
Natuurgebied Doode Bemde bevat – in tegenstelling tot wat de naam zegt – heel wat leven. ‘Doode Bemde’ slaat enkel en alleen op het feit dat deze vochtige graslanden onbruikbaar zouden zijn voor landbouwers. Maar het is net het vele water dat dit natuurgebied de moeite waard maakt om te ontdekken en te bewandelen. De Dijle meandert er nog zoals vanouds en vanwege zijn uitzonderlijke natuurwaarde is het dan ook deel van het Europese netwerk Natura 2000. Het gebied is vrij toegankelijk, maar kan toch in natte periodes moeilijk begaanbaar worden. Bij natte periodes (oktober-maart) worden laarzen dan ook aangeraden. De Doode Bemde ligt bovendien op het laagste punt van de Dijlevallei en vormt met een lemige en kleiige bodem een natuurlijk overstromingsgebied.
Voor landbouwers mag het dan wel een ongeschikt terrein zijn, voor de talrijke fauna en flora is het een waar paradijs. Hier zijn wandelaars te gast bij heel wat zeldzame soorten planten en dieren, waarvoor de Doode Bemde een belangrijk broed- en leefgebied is. Installeer je in een van de twee vogelkijkhutten en ongetwijfeld spot je heel wat moois. Grote zilverreigers overwinteren hier, maar ook de azuurblauwe ijsvogel is er een vaste gast. Kijk ook eens omhoog, want hier cirkelt de torenvalk boven je hoofd, op zoek naar prooien. Aan het eind van de negentiende eeuw zelfs uitgestorven in België, maar sinds 2000 maakte de bever opnieuw z’n opwachting in de Doode Bemde. Ga jij op zoek naar sporen van het grootste knaagdier van Europa?
Wandelaars die de Doode Bemde willen verkennen kunnen op stap in het natuurgebied dankzij twee plaatselijke lussen (blauwe en rode) van telkens +- 3.5 km. Beide wandelingen zijn trouwens ook prima te combineren. Parkeren kan aan de Reigersstraat in Oud-Heverlee of aan het Kasteel van Neerijse. Ook de Doode Bemde-suggestiewandeling laat je kennis maken met een van de meest waardevolle natuurgebieden van de Dijlevallei. Meer wandelen in de regio? Dankzij het wandelnetwerk Zuid-Dijleland kan je genieten van ruim 300 kilometer wandelpaden. Op zoek naar een leuke wandeluitdaging in de streek? Dan is de Brabantse Ardennen Trail van Flanders Trails misschien wel iets voor jou. De Doode Bemde zelf wordt niet bewandeld op het event, maar je ontdekt er de prachtige omgeving rondom het gebied. Voor nog meer wandelinspiratie kan je uiteraard steeds terecht in de wandel.be kalender, met ruim 1.200 georganiseerde wandeltochten op jaarbasis.