Langs de Vlaamse waterwegen is er een enorm aanbod van wel ruim 2000 kilometer aan jaagpaden en dijkwegen. In de eerste plaats functioneren deze jaagpaden als dienstweg voor de waterwegbeheerders en vergunninghouders, maar ook heel wat andere weggebruikers zoals wandelaars en fietsers vinden de weg naar de jaagpaden. Het is er vaak heerlijk ontspannen en sporten, maar door de grote verscheidenheid aan weggebruikers is enige aandachtigheid aan de orde. Welke verkeersregels gelden nu juist op een jaagpad en waar let je als wandelaar het best op? We leggen het je uit en geven uiteraard ook enkele tips voor leuke wandelingen langs het water.
Tekst: wandel.be - Bron: www.vlaamsewaterweg.be Foto's: Toerisme Antwerpen, Toerisme Oost-Vlaanderen, Toerisme West-Vlaanderen.
Jaagpaden zijn verharde of onverharde trekwegen naast waterlopen, kanalen of bovenop dijken. Historisch werden ze gebruikt door mensen, dieren of voertuigen die de vaartuigen voorttrokken of als onderhoudsweg. Vandaag is het jaagpad in de eerste plaats een dienstweg voor het beheer en onderhoud van de waterlopen en kanalen en voor de overslag van goederen. Een jaagpad is vaak een relatief smalle weg met beperkte toegankelijkheid en hoort dus bij een bevaarbare waterweg. Naast het hoofdgebruik van de jaagpaden steeg de recreatieve functie enorm in de laatste decennia. De vaak rustige en natuurrijke omgeving trekt heel wat recreanten en sportliefhebbers aan. Denk aan wandelaars, fietsers, skeeleraars, hengelaars, bromfietsers of waterrecreanten zoals de watersporter en pleziervaarder.
Een jaagpad is een privaat terrein, beheerd door De Vlaamse Waterweg nv. Deze gebruikt het pad om werken uit te voeren en rivieren en kanalen te onderhouden. Een jaagpad herken je dan ook steeds aan een duidelijk verkeersbord, dat de toegang aan verschillende weggebruikers ontzegt. Maar voor wie is een jaagpad nu juist algemeen toegankelijk? Voetgangers, hengelaars, (elektrische) fietsers en bromfietsers (klasse A) en wanneer uitdrukkelijk vermeld, ook speed pedelecs (klasse P) zijn allemaal welkom. Auto’s zijn doorgaans verboden op jaagpaden, tenzij dienstwagens of voertuigen met specifieke toelating. De maximaal toegelaten snelheid op een jaagpad is steeds beperkt tot 30 km/h, op bepaalde plaatsen en bij beperkte zichtbaarheid is de snelheid zelfs beperkt tot 10 km/h.
Een jaagpad heeft het statuut van openbare weg. Daarom is er geen specifieke wegcode voor het jaagpad en geldt het algemeen reglement van de openbare wegcode. Wandelaars zijn welkom op de jaagpaden, zolang zij de volgende algemene principes in acht nemen.
Graag herhalen we hierbij even de algemene regels die voor wandelaars van toepassing zijn in de algemene wegcode.
Ter info: fietsers fietsen rechts en mogen nooit met meer dan twee naast elkaar rijden op het jaagpad. Kruisend verkeer moet daarbij steeds vlot door kunnen.
Jaagpaden zijn de ideale plek om even te onthaasten en van het water en natuur te genieten en dit in een autoluwe zone. Het is er vaak heerlijk wandelen. Heel wat wandelroutes laten dan ook kennis maken met jaagpaden. We geven je enkele suggestiewandelingen mee.
Zo kan je in Oost-Vlaanderen genieten van de stilte in de Waterhoek, een verborgen natuurparel tussen Berlare en Dendermonde. De route gaat langs de Scheldebroeken en bevat uiteraard ook een passage langs het jaagpad. In Westerlo (Antwerpen) stap je dan weer langs het water van de Grote Nete. Blikvangers op de wandeling zijn de twee imposante kastelen van De Merode. In West-Vlaanderen kan je kennis maken met de Oude Leie, het Kasteel van Ooigem en het Munkenhof. En wie weet spot je op de wandelroute wel een ijsvogel in een van de natuurparadijsjes. Ook in Limburg is er aan jaagpaden geen gebrek. Ga eens op verkenning in het natuurgebied Bergerven vlakbij Opoeteren. Een deeltje van de wandeling loopt langs het jaagpad ‘de Zuid-Willemsvaart’. Op de Damiaanwandeling (Vlaams-Brabant) ontdek je al wandelend de vroegere leefwereld van Pater Damiaan, maar ook het jaagpad langs de Dijle.
De toenemende populariteit van jaagpaden brengt ook uitdagingen met zich mee. Zo heeft een jaagpad een beperkte breedte en kan er door de drukte hinder ontstaan bij het inhalen of kruisen van wandelaars, fietsers of andere weggebruikers. Maak dus elke keuze weloverwogen en toon respect voor elkaar. Op een jaagpad staat hoffelijkheid centraal, want het jaagpad is er voor iedereen. Zo kan iedereen blijven genieten van de jaagpaden.