Wandel veilig: waar en hoe oversteken als voetganger?

In een eerdere blogpost vertelden we je al waar je als individuele wandelaar dient te stappen op de weg. In een nieuw artikel in onze ‘wandel veilig’-reeks gaan we dieper in op waar voetgangers nu precies dienen over te steken en welke regels er gelden. Lees op wandel.be alles over oversteken als voetganger. Zo maken we wandelen stap voor stap nog veiliger.
Tekst: wandel.be
In samenwerking met Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). Bron: VSV. Coverfoto: Graphix Media.
Wanneer we als voetganger de rijbaan willen oversteken, dienen we rekening te houden met verschillende scenario’s waarbij je al dan niet voorrang zal hebben of moeten verlenen aan andere weggebruikers. We onderscheiden hieronder dan ook verschillende situaties.
Een eerste belangrijke vuistregel die je als voetganger steeds in het achterhoofd moet houden wanneer je de rijbaan wil oversteken: volgens het verkeersreglement ben je verplicht om een zebrapad te gebruiken als dat op minder dan 20 meter ligt. Bestuurders moeten voetgangers die oversteken of die willen oversteken op een zebrapad steeds voorrang verlenen. Maar let op: betekent niet dat je als voetganger zomaar roekeloos kan oversteken.
Een belangrijke tip hierbij is om steeds oogcontact te maken met naderende bestuurders, vooraleer je oversteekt. In de wegcode staat namelijk expliciet vermeld dat voetgangers zich slechts voorzichtig op de rijbaan mogen begeven. Let dus altijd op naderende voertuigen en ga er niet zomaar vanuit dat bestuurders je gezien hebben en zullen stoppen.
!! Eén uitzondering op deze regel: wanneer er tramsporen over het zebrapad lopen en er zijn geen verkeerslichten die voetgangers toestaan om over te steken, is het verboden om over te steken wanneer er een tram nadert. De tram heeft in dit geval dus altijd voorrang. Kijk dus steeds goed of er een tram nadert vooraleer je oversteekt op een zebrapad met tramsporen.
Uiteraard dien je ook op te letten met prioritaire voertuigen zoals politie, ambulance,... Zie je blauwe knipperlichten en/of hoor je een sirene? Let dan dubbel op en verleen steeds voorrang aan deze voertuigen, want ook als voetganger dien je aan deze voertuigen, zelfs aan een zebrapad voorrang te verlenen.
Hoe steek je nu precies veilig én correct over? Hoe dat precies zit, is ook opgenomen in de wegcode. Oversteken gebeurt steeds haaks op de rijbaan, zonder nodeloos te slenteren of te blijven stilstaan. Klaar en duidelijk, toch?
In dit geval geldt dezelfde vuistregel: bevindt er zich op minder dan 20 meter een zebrapad met verkeerslichten? Steek dan op die plaats over, maar volg steeds de verkeerslichten voor voetgangers. Zijn er geen lichten specifiek voorzien voor voetgangers? Volg dan de andere verkeerslichten. Klinkt misschien evident, maar graag herhalen we toch nog even dat een rood licht ten allen tijde dient gerespecteerd te worden, ook als voetganger dus.
In bepaalde gevallen regelt de politie het verkeer. Denk aan een schoolomgeving, evenement, noodsituatie,… In dat geval volg je steeds de bevelen van de agent op. Enkel en alleen wanneer de agent een teken geeft om over te steken, mag je dat ook effectief doen.
Is er geen zebrapad op minder dan 20 meter of wordt het verkeer niet door verkeerslichten of door politie geregeld? In dat geval mag je de rijbaan, het fietspad, zijdelingse strook of busbaan oversteken, maar neem je volgende zaken in acht. Eerst en vooral verleen je steeds voorrang aan naderende voertuigen, fietsers,… en steek je dan pas over. Ook hier dien je haaks op de rijbaan over te steken, zonder nodeloos te slenteren of te blijven stilstaan.
Extra tip: Vaak is het veiliger om het zebrapad te gebruiken om over te steken, ook al ligt dit verder dan 20 meter. Vermijd dus nodeloze risico’s en probeer zo veel mogelijk het zebrapad te gebruiken, ook al dien je even om te wandelen. Extra stappen kunnen we enkel maar toejuichen 😉
Geen oversteekplaats voor voetgangers aanwezig, maar wel één voor fietsers? Als voetganger mag je deze gebruiken, maar wees je bewust dat je in deze situatie nooit voorrang zal hebben. Hinder fietsers dus niet en verleen ten allen tijde voorrang aan fietsers en autobestuurders vooraleer over te steken.
Deze blogpost kadert in de wandel veilig-campagne van Wandelsport Vlaanderen vzw, een campagne waarin de wandelsportfederatie haar ruim 75.000 aangesloten leden, wandelclubs, maar ook andere weggebruikers wil bewust maken én informeren rond de geldende wegcode en verkeersveiligheid.