De West-Vlaamse regio de Westhoek pakt tegenwoordig uit met maar liefst zeven wandelnetwerken. Van de beboste Ieperboog over het glooiende Heuvelland naar het Hoppeland met zijn ranke hopvelden. Verder gaat het door de IJzervallei over de Blankaart naar de Westkust. In de Westhoek kan je dus iedere dag van de week een wandelnetwerk verkennen. Dat de regio zich profileert als wandelgebied bij uitstek mag dan ook niet verbazen. Ontdek de wandelmogelijkheden van de Westhoek hier op wandel.be.
Tekst: wandel.be & Westtoer Foto's: Westtoer
De Westhoek staat met z’n gevarieerde wandelnetwerken garant voor weergaloos wandelplezier, zowel voor de occasionele stapper als de doorwinterde wandelaar. Van langeafstandspaden, diverse lusvormige bewegwijzerde routes tot suggestielussen per wandelnetwerk, voor iedere wandelgelegenheid vind je in de Westhoek de geknipte tocht. Bovendien lopen de verschillende wandelnetwerken naadloos over in elkaar, wat het nog eenvoudiger maakt om de uitgebreide regio volledig te voet te verkennen. Stappen in de Westhoek is bewegen in een gevarieerd groen landschap, maar vooral genieten van de rust en stilte. Even nood aan pauze? Op de verschillende uitkijkpunten onderweg kan je eindeloos turen over het West-Vlaamse landschap. Ga je mee op verkenning langs de wandelmogelijkheden van de Westhoek?
De jongste telg in de reeks wandelnetwerken van de Westhoek is Ieperboog Oost. Op dit netwerk van maar liefst 256 kilometer nemen voornamelijk trage wegen je mee langs open vlaktes en dwars door prachtige bossen, die een rijk verleden met zich meedragen. De sporen van de Eerste Wereldoorlog vormen immers de rode draad door de streek. Zo leidt de Road to Passchendaele naar Tyne Cot Cemetery, de grootste Britse militaire begraafplaats ter wereld. In deze voormalige frontstreek vind je nog heel wat meer UNESCO Werelderfgoedsites, zoals het Polygon Wood Cemetery, het Buttes New British Cemetery en het iconische Canadese monument The Brooding Soldier. Op de hellingen van de zacht glooiende valleien in het wandelnetwerk Ieperboog Oost rijpen de druiven aan sierlijke wijnranken. Bovenop de heuvelkam is het genieten van indrukwekkende vergezichten. De Basiliek van Dadizele en het kasteelpark van Zonnebeke vormen bakens in dit gevarieerde landschap. Een letterlijk hoogtepunt op de route is de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Zonnebeke, waar de halfronde panoramische ramen in de nok van de toren je op 40 meter hoogte een enig uitzicht bieden op de weidse omgeving. Je kan kiezen uit heel wat suggestielussen om je wandelhonger te stillen: de Boerenkrijgwandelroute (9,1 km), de Vierkavenboswandelroute (14,8 km of 7,8 of 8,5km), de Kruisekewandelroute (6,2 km), de Pompeschitterswandelroute (9,1 km) en de Legacy of Passchendaele wandelroute (17,6 km of 8,7 of 9,3 km).
Op het wandelnetwerk De Blankaart zit je goed voor ruim 111 kilometer aan wandelplezier. Vanuit Diksmuide gaat het via autoluwe en onverharde paden door een vlak polderlandschap naar stille dorpjes als Sint-Jacobskapelle en Nieuwkapelle. Nadat je de IJzer oversteekt langs de Knokkebrug, wandel je door de IJzerbroeken, het overstromingsgebied van de IJzer. Rond het enorme waterspaarbekken dat werd aangelegd in het laagste deel van Merkembroek en Woumenbroek en in het natuurgebied De Blankaart kunnen vogelspotters hun hart ophalen. De verschillende uitkijktorens zijn dé geknipte plekken om de vele vogels die zich huisvesten in de rietmoerassen en natte hooilanden te observeren. Ook op dit wandelnetwerk is het oorlogsverleden nog tastbaar aanwezig. Zo stap je op het Kanaal Ieper-IJzer langs gehuchten als Drie Grachten en Steenstrate, plekken waar de strijd in een versteende herinnering staat gebeiteld. Dit wandelnetwerk ontdek je optimaal met de suggestielussen de Drie Grachtenwandelroute (6,2 km) en de Blankaartwandelroute (9,9 km). De Blankaart is een echt vogelparadijs. Vanuit vogelkijkhutten kan je zonder de vogels te storen de roerdomp, de lepelaar, wilde eenden en vele andere vogelsoorten volgen in hun habitat. Vanop diverse uitkijktorens heb je een uniek zicht over de rietmoerassen en de natte hooilanden.
In het Heuvelland werden de heuvels omgedoopt tot bergen. Je stapt er langs de pittige beklimmingen van de Westhoek, waar het wandelnetwerk Heuvelland zich uitspreidt als een lappendeken over de heuvelachtige West-Vlaamse streek tot zelfs een stukje Frans-Vlaanderen. Aan Vlaamse zijde zijn ruim 220 kilometer aan verkeersluwe en onverharde wandelpaden verbonden tot een schitterend netwerk. Kenmerkend voor het Heuvelland is de couleur locale met de heerlijke streekgastronomie, de vele bruine kroegen onderweg en de vriendelijke plattelandsbewoners die je met plezier wegwijs maken in hun streek en cultuur. Ontdek het Heuvelland via de knooppunten of volg enkele van de suggestielussen als de Geuzenwandelroute (9 km), de Kemmelbergwandelroute (9,1 km), de Kraters- en Mijnenwandelroute (7,1 km) of de Twee Bergenwandelroute (7,3 km). Aan uitkijkpunten op het wandelnetwerk Heuvelland geen gebrek. Op de Belvedèretoren bovenop de Kemmelberg stijg je 170 meter boven de zeespiegel uit en kijk je kilometers in de verte. In Dranouter heb je op het panoramisch dakterras Het Klankpanorama een fabuleus zicht op de omgeving. In Mesen word je na een beklimming van 214 treden op het uitkijkplatform van de Sint-Niklaaskerk beloond met een fenomenaal panorama. In Reningelst, deelgemeente van Poperinge, kom je voorbij de mouttoren. Deze voormalige brouwerij werd opgesmukt en enkele jaren geleden opengesteld voor het grote publiek. Groot en klein kan er tegenwoordig terecht op de Kinderbrouwerij. Plezier is er verzekerd met de volks- en bordspelen of geniet er in alle rust van een verfrissend huisbiertje. Het schitterend uitzicht bovenop de mouttoren krijg je er gratis bij.
Op het wandelnetwerk Hoppeland van ruim 200 kilometer aan wandelpaden leer je al stappend alles over het erfgoed en de charmes van de stad Poperinge en de kenmerkende glooiende hoppestreek. In de gastvrije en pittoreske dorpjes proef je van de gastronomie, de joie de vivre en de levende tradities van de Westhoek en Frans-Vlaanderen. Je wandelt er door een bosrijk gebied, stapt langs de indrukwekkende hopperanken en verkent de natuur langs kronkelende beken. Wanneer de hopperanken tijdens de zomer volop in bloei staan, is het wandelnetwerk misschien wel op z’n mooist. Maar laat dit je vooral niet tegenhouden om de charme van het Hoppeland ook op een ander tijdstip van het jaar te verkennen. Suggestielussen op dit wandelnetwerk zijn Galgebossenwandelroute (6,9 km) en Sint-Sixtuswandelroute (7,7 km). In de Sint-Sixtusabdij wordt de befaamde trappist Westvleteren gebrouwen. In de schaduw van de abdij proef je in café ‘In de Vrede’ dit bier vergezeld van een boterham met abdijpaté of paterskaas.
De Ieperboog mag dan wel het kleinste wandelnetwerk van de Westhoek zijn, toch heeft het heel wat te bieden. Op het wandelnetwerk Ieperboog staat de landschappelijke en cultuurhistorische rijkdom van het bosrijke gebied ten zuiden van Ieper centraal. Ook hier word je steeds herinnerd aan de sporen die de Groote Oorlog naliet. Het Provinciedomein Palingbeek, de Verdronken Weide en Zillebekevijver vormen de ankerpunten van het wandelnetwerk. Je verkent de glooiende landschappen, gekenmerkt door een afwisseling van weides, hagen, knotboomrijen en poelen. Wandel door kleine bosjes, langs oude hoeves en in de typische dorpen. Onderweg ontdek je ongetwijfeld de alom geprezen lokale charme van de Westhoek. Op de suggestielussen Gasthuisbossenwandelroute (10,6 km of 7,5 km) en Palingbeekwandelroute (12,4 km of 7,9 km) krijg je alvast een perfect voorsmaakje van dit kleine, maar enorm fijne wandelnetwerk.
Op het wandelnetwerk IJzervallei ontdek je de IJzer zoals je hem nog nooit zag. Langs de dorpjes van de IJzer is het heerlijk genieten van de stilte. Wandel door de ongeëvenaarde IJzerbroeken, de overstroombare landen die het gebied zo typeren. Dit wandelnetwerk neemt je mee op pad door een uniek natuurlijk rivierlandschap van groene weiden. Het gebied huisvest een uitzonderlijke flora en fauna, je kan er de talloze broedvogels zo zien rondfladderen. In het biljartvlakke en waterrijke landschap staan de spitse kerktorens van de charmante dorpen van de Westhoek en Frans-Vlaanderen centraal. Het wandelnetwerk gaat dus over de schreve (de grens met Frankrijk): in dit grensgebied stap je langs smokkelpaden van weleer en over charmante bruggetjes. Hier smokkelden de blauwers in het verleden allerlei koopwaar over de grens. Het wandelnetwerk de IJzervallei valt te ontdekken via vier bewegwijzerde suggestielussen: de Beverdijkwandelroute (8,2 km), de Brabanthoekwandelroute (6,8 km), de Brouckmolenwandelroute (8,3 km) en de Dode IJzerwandelroute (7,1 km).
Daar is de Noordzee! Het wandelnetwerk Westkust strekt zich uit van Nieuwpoort, Koksijde en De Panne over Bray-Dunes, Zuydcoote, Ghyvelde en Leffrinckoucke. In deze specifieke Frans-Vlaamse grensregio is het heerlijk genieten op de 160 kilometer zorgvuldig geselecteerde paden. Je wandelt er door de mooie kust- en duinlandschappen met z’n typische fauna en flora, je snuift de geschiedenis van de belle époque op en loopt langs de overblijfselen van Wereldoorlog II. Breng ook eens een bezoekje aan de vele bezienswaardigheden en musea langs het netwerk, maar geniet vooral van de gezellige sfeer in de bruisende badplaatsen. In De Panne vind je aan het eind van de wandeldijk richting Frankrijk het Westerpunt. Dit architecturaal hoogstandje is trouwens het meest westelijke uitkijkpunt van België. Vanop deze bijzondere trap geniet je van een fantastisch uitzicht over zee en duinen. Het wandelnetwerk Westkust bevat ook drie bewegwijzerde suggestielussen: de Westhoekwandelroute (7,2 km of 10,5 km), de Doornpannewandelroute (5,6 km of 9,8 km) en de Ter Ydewandelroute (7,5 km).
Ook in de gebieden waar geen wandelnetwerken uitgewerkt zijn, kan je dankzij diverse lusvormige bewegwijzerde wandelroutes genieten van de adembenemende natuur die de Westhoek te bieden heeft. Zo verken je op de Bethoosterse Broekenwandelroute (9,2 km) de omgeving van Esen (Diksmuide). Blijf nog even rond Diksmuide voor de Zannekinwandelroute (6,5 km) en geniet van het uitgestrekte polderlandschap op de grens van Lampernisse en Alveringem. De Koekelarebergwandelroute (6,5 km) neemt je dan weer mee langs wonderlijke natuurgebieden, groene parken en de 43 meter hoge ‘berg’ van Koekelare. De 9 kilometer lange Ringslotwandelroute vertrekt vanuit Houtem (Veurne), waar je het gebied van De Moeren induikt. Geniet er van de stilte en een machtig uitzicht over het rechtlijnig grachten- en wegenpatroon.
In de Westhoek is het niet alleen heerlijk wandelen in de natuur. Ook voor interessante stadswandelroutes ben je in de Westhoek aan het juiste adres. De lusvormige routes nemen je mee door erfgoedsteden als Ieper, Diksmuide, Poperinge, Veurne, Lo, Wervik en Mesen. Of ga eens op verkenning in Nieuwpoort, met 10 kilometer meteen ook de langste stadswandeling in het rijtje. Klinknagels wijzen je er de weg en onthullen je stapsgewijs de fraaiste plekjes en waardevolste hoekjes van de stad. Al wandelend word je ondergedompeld in het cultuurhistorisch erfgoed van de Westhoek. En uiteraard kan je onderweg geregeld even pauzeren voor een hapje of een drankje in de lokale horecazaken.
De kaarten van de wandelnetwerken (€ 10,00), de lusvormige wandelroutes (€ 4,00) en de stadswandelroutes (€ 4,00) zijn te verkrijgen bij de diverse diensten voor toerisme of online via shop.visitwestvlaanderen.be. Voor de wandelliefhebber die meteen de volledige regio wil verkennen is er de handige wandelbox Westhoek (€ 35,00). Deze box omvat de 6 wandelnetwerkkaarten (excl. wandelnetwerk Westkust) en de 5 lusvormige, bewegwijzerde wandelroutes.
Ook fans van lange afstanden of meerdaagse wandelingen komen in de Westhoek zeker aan hun trekken. In de regio hebben fervente stappers de keuze uit drie gevarieerde langeafstandsroutes. De Western Front Way (Via Sacra) omhelst ruim 1000 kilometer aan wandelpaden langs de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog. Het meest noordelijke deel van de route trekt dwars door de Westhoek, van Nieuwpoort naar Mesen (of omgekeerd). Het is een 85 kilometer lange route, bewegwijzerd met bordjes in beide richtingen. Het Triootje Westhoek is een 80 km lange, gevarieerde wandelroute langs historische plekken in en rond Ieper, bosrijke wandelpaden van het Heuvelland en de hopvelden van Poperinge. Als derde optie is er de Grote Vijf-route, een 123 km lange tocht langs de vijf gemeenten Houthulst, Hooglede, Langemark-Poelkapelle, Staden en Zonnebeke. Enkele dagen wandelplezier verzekerd!
Meer info over wandelen in de Westhoek vind je op www.toerismewesthoek.be/wandelen