Enkele keren per jaar trakteert moeder natuur de wandelaar op een waar spektakel. Zo slaan de harten van heel wat natuurliefhebbers sneller bij het springen van de bloesems in het voorjaar. Maar ook in de zomer kan je een jaarlijks wederkerend fenomeen bewonderen. Vanaf half augustus staat namelijk de heide in volle bloei en vormt het landschap een prachtig purperen decor voor je wandeling. Het goede nieuws: je hoeft heus niet ver te gaan om dit fenomeen te spotten. Vooral in de Antwerpse Kempen en Limburg zijn er heel wat heidegebieden te ontdekken. Nadeel: je bent er best snel bij want rond half september is de heide alweer uitgebloeid en is het opnieuw een jaartje wachten. Bij wandel.be zetten we enkele van de mooiste heidegebieden op een rijtje, zodat jij al wandelend kan genieten van de paarse pracht!
Tekst: wandel.be - Foto's: Visit Limburg, Toerisme Antwerpen, Landschapspark De Merode, Visit Lommel, Ellen Jacobs.
Wie wandelen op de heide zegt, denkt misschien wel meteen aan de Kalmthoutse heide. Vlakbij Antwerpen vind je het Belgisch-Nederlandse grenspark van maar liefst 60 km². In dit Natura 2000-beschermd gebied is het heerlijk wandelen langs de vennen, bossen, landduinen én dus ook de prachtige heide. Het hele jaar door is de Kalmthoutse Heide een fenomenaal wandelgebied, maar tussen half augustus en half september is het misschien wel dé place to be als je op zoek bent naar een prachtige wandeling langs de bloeiende paarse heide. Wandelaars worden er getrakteerd op maar liefst 28 bewegwijzerde routes die je door het gebied loodsen. Een mooie indruk van de Kalmthoutse Heide krijg je op deze 12 kilometer lange suggestiewandeling. Je ontdekt er onder meer het Stappersven, meteen een van de grootste heidevennen in Vlaanderen. Vanaf de uitkijktoren De Stapper of het 24m hoge bezoekersplatform kan je de Kalmthoutse Heide bovendien vanuit de hoogte bewonderen. Aan Belgische zijde vind je twee officiële toegangspoorten: eentje in Kalmthout en eentje in Putte / Stabroek.
Ook op de grens tussen Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant ligt een landschap bekend om z’n bos en heide. We hebben het namelijk over het bos- en heidegebied rond de abdij van Averbode, middenin het de Merode landschapspark. Het is een prachtig natuurgebied met waardevolle fauna en flora én ook dus ook met een prachtig heidegebied. Zowel vanuit de belangrijkste toegangspoorten Averbode als Gerhagen (Tessenderlo) duik je zo het gebied in. Wist je trouwens dat het natuurgebied Gerhagen werd uitgeroepen tot het eerste officiële stiltegebied van Vlaanderen? Met deze wandeling ontdek je meteen het beste van de twee gebieden. Vanuit Averbode is de Norbertijnenwandeling dan weer een onmisbare tocht voor al wie van het bos- en heidegebied wil genieten. Vanaf de abdij van Averbode stap je al snel het heidegebied in en kan het genieten beginnen.
Misschien wel de grootste keuze aan heidewandelingen vind je in het Nationaal Park Hoge Kempen. Dit fenomenale natuurgebied in Limburg hoeft bijna geen introductie meer. Het park is het gehele jaar door een prachtige wandelbestemming, maar de paarse heide geeft het nog een extra touch. Tussen half augustus en half september wordt een groot deel bedekt in paarse heidepracht. We lichten er enkele wandeltips uit. Zo kan een wandeling op de Mechelse Heide (het grootste heidegebied van het park) niet ontbreken, het is misschien wel dé heidewandeling bij uitstek. Vanaf de toegangspoort in Maasmechelen vind je een ruim aanbod aan aangeduide wandelingen. Fervente stappers kunnen dan weer hun hart ophalen in het Thorpark (Genk). Op deze 16 kilometer lange wandeling wandel je langs enorm diverse landschappen, waar een prachtig stuk heide uiteraard niet kan ontbreken. Een korte maar daarom niet minder mooie wandeling is deze vier kilometer lange wandeling door het Heiderbos in As. Nog meer wandelingen langs de heide vind je via deze link. Ga vooral zelf op pad en ontdek de prachtige paarse heide in het Nationaal Park Hoge Kempen.
Ook in en rond het Limburgse Nationaal Park Bosland zijn er talrijke wandelmogelijkheden langs zandbanken, naaldbossen én heide. Een absolute aanrader is de Heuvelse Heide in Lommel. Met prachtige vergezichten, een idyllische waterplas en heide bij de vleet vind je er de perfecte ingrediënten voor een zalige wandeling. Vanaf het vertrekpunt aan jachthaven De Meerpaal kies je voor wandeltocht van onder meer 7 of 9 km. Ook in het Kattenbos genieten je tussen de dennen en loofbomen van een wandeling puur natuur. Ga eens op pad op de 7,7 km lange kijkwandeling vol landschapsspots en uitkijkpunten. Last but not least is er de Lommelse Sahara. Ga er op ontdekking langs enkele van de heidevelden zoals de Bleker- en Riebosserheide. Een prachtige wandeling is deze tocht van bijna 12 kilometer lang.
We blijven nog even in Limburg want deze wandeltip willen we jullie niet onthouden. De gebieden De Teut (Zonhoven) en Ten Haagdoorn (Houthalen-Helchteren) vormen een prachtig uitgestrekt heidegebied middenin het natuurgebied De Wijers. Je vergaapt je er aan prachtige stukken heide want met het gebied van ruim 1700 ha valt er geen ontkomen aan de paarse pracht. In beide gebieden vind je enkele mooie wandelopties, maar voor wie op zoek is naar een echte heidetocht voegt De Wijers dagstapper wandeling van ruim 24 km toe aan het verlanglijstje. Je ontdekt er het unieke ecosysteem en uiteraard zorgt de bloeiende heide voor een paarse gloed.
De grootste heidegebieden mogen zich dan wel in Antwerpen en Limburg bevinden, toch zijn er ook in de andere provincies van Vlaanderen enkele fijne heidewandelingen te maken. Zo kan je in Oost-Vlaanderen op pad in het Maldegemveld. In dit deel van het machtige Drongengoed is het zalig wandelen over knuppelpaden, door het bos en langs de heide. Als je geluk hebt spot je misschien wel één van de vele herten die zich er schuilhouden. In West-Vlaanderen moet je voor een mooi stukje heide dan weer in het provinciedomein Bulskampveld zijn. Het Heideveld – Bornebeek is een mooi gebied waar je wandelt over knuppelpaden, langs gallowayrunderen en libellen en waterjuffers spot op het grote ven. Op de grens van het Meetjesland en het Waasland kan je stappen in het Heidebos (Wachtebeke / Moerbeke), een gebied met zowel dennenbossen, berken-eikenbos als struikheide.
Ook bij onze noorderburen kan je in één van de vele natuurgebieden terecht voor een wandeling langs de paarse heidevelden. Eén van de bekendste plekken is natuurlijk de prachtig heuvelende Veluwe/Posbank in Gelderland. Dichtbij Zwolle is de Lemelerberg ook een schitterend natuurgebied waar je het paarse fenomeen kan bewonderen. Vlakbij Arnhem kan je dan weer op stap in de historische Ginkelse Heide, waar in ’44 tijdens operatie Market Garden zo’n 2,200 geallieerde parachutisten landden in een poging om de bruggen bij Arnhem te veroveren. In Zuidwest-Drenthe ligt dan weer een bijzonder natuurgebied Nationaal Park Dwingelderveld, nota bene het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa.